Marieke Dekker is een van de weinige neurologen die werkzaam is in Tanzania, in Kilimanjaro Christian Medical Centre in Moshi. Hier werkt ze al vele jaren samen met haar man Marco, die helpt bij diverse technische projecten binnen het ziekenhuis. Samen met een klein team neurologen verzorgt Marieke de vele patiënten uit de regio en geeft ze onderwijs aan studenten van het Kilimanjaro Christian Medical University College. Stichting Tweega Medica ondersteunt Marieke al jaren in haar missie.
In Tanzania, net als in het grootste deel van de wereld, wordt niet altijd netjes omgegaan met wachtrijen. De polikliniekdagen zijn daar een voorbeeld van en zo’n rij is de wereld in het klein. Ik zou het ook anders willen, maar het is fascinerend om te zien wat er in zo’n wachtrij gebeurt.
Het ziekenhuis heeft een nummersysteem -wie het eerst komt die het eerst maalt- en een wazee kwanza-beleid: de ouderen mogen eerder gezien worden. In de kleine ruimte is dit een vrij acrobatische bedoening met rolstoelen en brancards waar we soms letterlijk met een verontschuldiging overheen moeten klimmen. Op maandagen dus nooit jurken of rokken aan! Maar de ziekenhuismedewerkers, politieagenten, soldaten en geestelijken maken schaamteloos gebruik van hun status en uniform om eerder gezien te worden en iedereen werkt eraan mee. Ik verwijs ze gewoon weer terug naar hun plek in de rij (ze zijn typisch ook niet degenen die om 07:00 al in de wachtkamer zitten, natuurlijk) maar kom ze dan vaak binnen een kwartier ergens vooraan in de rij weer tegen omdat de anderen zo’n respect hebben voor die status. Of eigenlijk geen respect, maar gewoon angst. Angst voor represailles, angst om in de hel te komen.
Als ik in Nederland werk voel ik dat altijd meteen in mijn schouders: die kunnen ontspannen omdat eigenlijk iedereen gelijk is. Ziektekostenverzekering, goed gekleed, goed gevoed. Ik kijk altijd meteen naar de schoenen en blijf me erover verbazen hoe netjes, duur en schoon die schoenen zijn van mensen in Nederland die een poli neurologie bezoeken. Die details krijgen dan opeens betekenis.
Hier is ongelijkheid en oneerlijkheid in de zorg helaas altijd een factor. Jonge alleenstaande moeders, verstoten vanwege hun kind met cerebrale parese. De safarigids met een vorm van MS die er dan maar voor kiest om naar huis te gaan en te bidden omdat zijn baas die methylprednisolon niet wil betalen.
Dus ja, die rij. Want waarom zou je willen voorpiepen als al aan je basisbehoeften voorzien is? En als je veilig mag aannemen dat er fair geoordeeld wordt over wanneer je door een arts gezien wordt? Het is de combinatie van neurologie beoefenen met deze beide uitersten wat het zo interessant houdt.
